KRÓTKIE WPROWADZENIE

- książki, które zmieniają sposób myślenia!

Tomik w zwięzły i przystępny sposób prezentuje problematykę biologicznych, psychologicznych i społecznych zmian, jakie zachodzą wraz z wiekiem. Jak dbać o siebie, żeby dożyć stu lat? Czy można zapobiec demencji? W jaki sposób technologia wspomaga osoby starsze?

*

Interdyscyplinarna seria KRÓTKIE WPROWADZENIE piórem uznanych ekspertów skupionych wokół Uniwersytetu Oksfordzkiego przybliża aktualną wiedzę na temat współczesnego świata i pomaga go zrozumieć. W atrakcyjny sposób prezentuje najważniejsze zagadnienia XXI w. – od kultury, religii, historii przez nauki przyrodnicze po technikę. To publikacje popularnonaukowe, które w formule przystępnej, dalekiej od akademickiego wykładu, prezentują wybrane kwestie.

Książki idealne zarówno jako wprowadzenie do nowych tematów, jak i uzupełnienie wiedzy o tym, co nas pasjonuje. Najnowsze fakty, analizy ekspertów, błyskotliwe interpretacje.

Opiekę merytoryczną nad polską edycją serii sprawują naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego: prof. Krystyna Kujawińska Courtney, prof. Ewa Gajewska, prof. Aneta Pawłowska, prof. Jerzy Gajdka, prof. Piotr Stalmaszczyk.

Jak przeciwdziałać starzeniu się? Dlaczego mieszkańcy niektórych rejonów świata cieszą się dwa razy dłuższym życiem niż inni? Dlaczego optymiści później się starzeją?

Próbując znaleźć odpowiedzi, Nicklas Brendborg zabiera nas w ekscytującą podróż dookoła świata: od Morza Grenlandzkiego przez Wyspę Wielkanocną po afrykańskie królestwa golców piaskowych. Na naszej drodze spotkamy komórki zombie, młodniejące meduzy oraz rekina, który widział zatonięcie Titanica.

Dowiemy się, dlaczego warto używać nici dentystycznej i oddawać krew, dlaczego warto wypić rano podwójne espresso i dlaczego spotkanie z irytującym kuzynem wbrew pozorom wcale nie skraca naszego życia, tylko je wydłuża.

Kimkolwiek jesteś i gdziekolwiek czytasz tę książkę, mam nadzieję, że wrócisz z tej podróży zadowolony.

Nicklas Brendborg

Z badań demograficznych wynika, że współczesne społeczeństwa starzeją się, a do grona państw określanych jako demograficznie stare należy Polska. W związku z tym przed młodym pokoleniem stoją nowe zadania związane z osiągnięciem dobrej jakości życia w starości oraz troską o seniorów z najbliższego środowiska. Autorka mając na uwadze istotę wczesnego przygotowania do zmian związanych z przejściem na emeryturę, kształtowania życzliwych postaw wobec seniorów oraz umiejętność integracji międzypokoleniowej podkreśla istotę edukacji do starości w szkolnictwie ogólnokształcącym. Opisuje najważniejsze zagadnienia związane ze starością, starzeniem się oraz zmianami demograficznymi w Polsce. Poddaje analizie treści związane z przygotowaniem do starości realizowane w szkole; podkreśla także rolę nauczyciela w kształtowaniu postaw młodzieży wobec osób starych, starości i inkluzji z seniorami. Na podstawie przeprowadzonych badań empirycznych w monografii zaprezentowano miejsce edukacji do starości w edukacji szkolnej oraz efekty kształcenia, czyli postawy badanych uczniów wobec starości i seniorów.

Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych.

Droga do zachowania sprawności w wieku senioralnym nie jest łatwa, ale możliwa. Piotr Błajet zwraca uwagę na trzy aspekty życia, które warto pielęgnować mimo upływających lat – radość, sport i seks. Poza rozważaniami teoretycznymi proponuje proste ćwiczenia i praktyki, które na długo pozwalają zachować aktywność fizyczną, a także psychiczną i duchową. Publikacja jest kierowana do seniorów i ich rodzin oraz do instytucji opiekuńczych, by pomóc w zrozumieniu, czym jest zdrowie i w jaki sposób o nie dbać, aby cieszyć się nim jak najdłużej.

Seria „Jesień Życia?” dostarcza wiedzy o procesie starzenia się oraz motywuje seniorów do aktywnego życia. Publikacje w niej wydane mają na celu zmianę wizerunku osób 60+, przeciwdziałanie dyskryminacji ludzi starszych oraz dostarczanie seniorom i ich opiekunom narzędzi mogących poprawić jakość ich życia. Wskazówki zawarte w naszych książkach służą polepszeniu zarówno zdrowia fizycznego, jak i stanu psychicznego.

W SERII UKAZAŁY SIĘ:

– Jesień życia? Wiosna możliwości! Przewodnik po późnej dorosłości, Moniki Mularskiej-Kucharek i Ewy Czernik

– Opieka nad osobami starszymi. Wspierający i wspierani, Zofii Szwedy-Lewandowskiej

– Srebrne tabu. Przyjaźń, miłość i seks w wieku dojrzałym, Moniki Kamieńskiej i Moniki Mularskiej-Kucharek

– Emocje – relacje – empatia w wieku dojrzałym. Warsztat: jak zadbać o siebie, Jolanty Marchlewskiej

Publikacja stanowi cenne źródło wiedzy teoretycznej i praktycznej na temat programowania oraz wdrażania lokalnej polityki społecznej w kontekście wyzwań starzejącego się społeczeństwa. Omówiono w niej zagadnienia kluczowe dla społecznego i gospodarczego rozwoju jednostek samorządu terytorialnego w Polsce. Książka może okazać się szczególnie przydatna dla kierowników i pracowników administracji samorządowej.

Autor - długoletni praktyk związany z samorządem i systemem pomocy społecznej - w sposób zwięzły i przystępny opisuje, jak poszczególne samorządy programują i wdrażają lokalną politykę wobec starości.

Książka zawiera wywiady ze znanymi osobami oraz porady eksperckie na temat poprawy jakości życia ludzi starszych. O tym, jak spełniać swoje marzenia i dbać o codzienną aktywność opowiadają postaci kojarzone z telewizji (np. Krystyna Mazurówna, Teresa Lipowska, Andrzej Precigs, Ryszard Rembiszewski, Zofia Suska, Krystyna Sienkiewicz – jedna z ostatnich oficjalnych wypowiedzi), a także zwykli ludzie, którzy dzielą się swoimi pasjami podróżniczymi, literackimi i teatralnymi. Uzupełnieniem są teksty eksperckie (m.in. Ewy Czernik, psychoterapeutki, Bianci-Beaty Kotoro, psychoseksuolożki czy Ewy Kozieradzkiej, projektantki mody) dotyczące miłości, samotności, seksualności, kreatywności, sposobu ubierania się ludzi starszych.

Czas leci. Nie trać go. Ta książka jest wielką szansą na odmianę. Doda Ci wiary w siebie. Powodzenia!

Michał Olszański

Srebrne tabu pozwala zmienić swoje nawyki i przyzwyczajenia, by wypełnić życie radością, miłością i nadzieją na lepsze jutro.

Jolanta Chełmińska

Znajdziecie w książce mnóstwo optymizmu i mądrości wyrażającej się w zdaniu: „Już nic nie muszę, teraz już wszystko mogę!”

Ryszard Bonisławski

Książka przełamuje stereotypy. Urzeka autentyczność i szczerość wypowiedzi. Można skorzystać z praktycznych porad eksperckich.

Beata Bugajska

Zbiór składa się z trzynastu tekstów poświęconych starzeniu się ludności i związanej z tym procesem solidarności międzypokoleniowej. Autorzy przedstawiają: wpływ zmian w polityce społecznej w Polsce na relacje między pokoleniami; oblicza solidarności międzypokoleniowej (bariery, korzyści i perspektywy); reformy emerytalne z punktu widzenia kontraktu międzypokoleniowego; repartycyjność endofamilijną jako narzędzie wpływu na poziom dzietności; migrację zagraniczną jako wyzwanie dla solidarności międzypokoleniowej; problem osób w niemobilnym wieku produkcyjnym na polskim rynku pracy w perspektywie roku 2030; inicjatywy i działania na rzecz podwyższenia aktywności zawodowej osób w wieku 50+ w wybranych krajach Europy Południowej; starzenie się ludności na tle analizy funkcjonowania sektora usług opiekuńczych; rozwój regionalny wobec starzenia się społeczeństwa; wiek jako determinantę zachowań konsumpcyjnych; rozwój regionalny wobec starzenia się społeczeństwa; samoocenę stanu zdrowia i zachowań zdrowotnych starszych mieszkańców wsi oraz czynniki determinujące samoocenę stanu zdrowia mieszkańców wybranych domów pomocy społecznej.
Odnosząc szczegółowe analizy do sytuacji obecnej można stwierdzić, że wzrastająca znajomość zachodzących przemian ludnościowych przyczynia się do coraz częstszego pojawiania się w publicznych debatach wątków dotyczących reformowania systemu emerytalnego czy budowania systemu zachęt do jak najpóźniejszego wychodzenia z rynku pracy. Przesłanki takiej debaty mają przede wszystkim doraźny i czysto utylitarny charakter (ograniczanie dzisiejszego deficytu budżetowego, zmniejszanie dotacji do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, próba oddziaływania na poziom długu publicznego). Na marginesie pozostaje kwestia, czy utrzymanie obowiązujących obecnie zasad redystrybucji zasobów między pokoleniami - w sytuacji zachodzących przemian ludnościowych - zakłóca sprawiedliwość międzypokoleniową.
Niniejszy tom stanowi w pewnym sensie odpowiedź na to pytanie.

Truizmem jest mówienie o tym, że ludność świata coraz bardziej się starzeje. Na ulicy, w pracy, w bankach i w polityce coraz częściej spotykamy osoby starsze. Ale właściwie kogo mamy na myśli, używając tego pojęcia? Czy utarte przed wieloma laty określenie odnoszące się do osób, które z racji wieku usuwają się z życia społecznego, stają się mniej lub bardziej niesamodzielne, nazywane w mediach staruszkami, choć ukończyły dopiero 60 lat życia, pozostaje nadal aktualne? Jeśli tak, to w jakim zakresie, bo na procesy starzenia się człowieka nieco inaczej patrzy geriatra, psycholog, demograf czy polityk społeczny. Odzwierciedlenie naszego stosunku do starości i ludzi starszych znajdziemy w używanym języku, w polszczyźnie. Rozważaniom nad dylematami związanymi z definiowaniem człowieka starszego, tym instytucjonalnym i potocznym, jest poświęcona prezentowana monografia. Jest to pierwsza w polskim piśmiennictwie publikacja, w której autorzy, reprezentujący różne dziedziny nauki, próbują odnieść się do – z jednej strony – pewnych uniwersalnych cech procesów starzenia się człowieka, a z drugiej – wskazać na zachodzące współcześnie zmiany, które mają wpływ na weryfikację tradycyjnych ujęć w definiowaniu człowieka starszego. Książka jest adresowana przede wszystkim do tych, którzy w swojej pracy zawodowej stykają się z osobami starszymi jako klientami, współpracownikami, pacjentami, podopiecznymi. Składa się z sześciu rozdziałów, w których autorzy podejmują m.in. kwestie podwójnego starzenia się ludności, eufeminizowania starości i ageizmu.

Wzrost udziału osób powyżej 65 roku życia w strukturach ludności powoduje przeobrażenia gospodarek w różnych obszarach. W związku z tym niezbędne są procesy przygotowawcze dotyczące różnych sfer funkcjonowania społecznego i gospodarczego, które z jednej strony uwzględnią konieczność zapewnienia usług socjalno-bytowych i zdrowotnych, a z drugiej – pozwolą na wykorzystanie potencjału starszych pokoleń. Biorąc pod uwagę istotność powyższych zagadnień, zaprojektowano przeprowadzenie badania ankietowego wśród seniorów w Polsce. Realizację badania zaplanowano na pierwsze półrocze 2020 r. w schemacie kuli śniegowej. Niestety na skutek pandemii badanie zakończyło się na etapie pilotażu. Analizy przeprowadzono, bazując na danych wtórnych. Efekty opisuje niniejsza książka.

Monografia stanowi zbiór multidyscyplinarnych tekstów dotyczących różnych aspektów starości, jej postrzegania i interpretowania. Zasadnicza refleksja podjęta w publikacji odnosi się do pytania o możliwość zobiektywizowania starości, zamknięcia tej tematyki w liczbach i statystycznych ujęciach bądź też w uproszczonym zbiorowym portrecie, z którego wynikałoby, że większość osób w zaawansowanym wieku ma takie same problemy i potrzeby. Autorzy zastanawiają się, co kształtuje społeczny i indywidualny obraz starości, jak powstają stereotypy jej dotyczące, a następnie zadają pytanie, jaka jest prawdziwa starość. Istotnym wątkiem badawczym w prezentowanym tomie jest subiektywny wymiar starości ukazywany w różnorakich aspektach, także w odniesieniu do odbicia w owym lustrze społecznym.
Książka może przyczynić się do stworzenia holistycznej perspektywy postrzegania starości, starzenia się i ludzi starych, a podejmowana w niej tematyka jest ważna społecznie.
Teksty zgromadzone w pracy zainteresują badaczy, studentów i doktorantów zajmujących się problematyką gerontologiczną (pedagogów, socjologów, psychologów) oraz instytucje wspierające osoby starsze (domy pomocy społecznej, uniwersytety trzeciego wieku).

Starzenie się społeczeństw ma charakter globalny, w szczególności dotykający kraje wysoko zurbanizowane i uprzemysłowione, w tym Polskę. Złożoność tego zagadnienia narzuca konieczność interdyscyplinarnego podejścia, łączącego wysiłki wielu nauk: filozofii, ergonomii, psychologii poznawczej i psychologii starzenia się, polityki społecznej, socjologii starzenia się, historii, a także zarządzania, ekonomii, finansów, gerontologii społecznej, medycyny czy nauk technicznych i inżynieryjnych. Ponadto, aby przeciwdziałać negatywnemu przebiegowi tego procesu i łagodzić jego skutki, konieczne jest zaangażowanie wszystkich interesariuszy: polityków społecznych, reprezentantów instytucji rynku pracy, zarządzających organizacjami pozarządowymi. Starzenie się ludności może być postrzegane nie tylko jako wyzwanie, ale także jako szansa na pełniejszy rozwój w skali makro-, mezo- i mikroekonomicznej. Starsi ludzie – w sposób formalny lub nieformalny – są źródłem informacji dla ich rodzin, społeczności i pracodawców. Osoby dojrzałe pełnią ważne role w rodzinach, organizacjach, społecznościach lokalnych. W książce znajdziemy zarówno odpowiedź na pytanie: jak można efektywnie zarządzać wiekiem z punktu widzenia kluczowych interesariuszy, jakimi są dojrzali pracownicy i same organizacje, jak i opis autorskiej koncepcji zarządzania pracownikami w organizacji, w różnych grupach wyróżnionych ze względu na wiek. Wykorzystano różne metody i techniki badawcze jakościowe.

Starzenie się w ogólnym rozumieniu oznacza zmiany zachodzące w ludzkim organizmie na przestrzeni całego cyklu życia. W świetle uwarunkowań społeczno-ekonomicznych starzenie się jest procesem związanym ze zmianą ról społecznych – „na cykl osiągania dojrzałości biologicznej nakłada się cykl zdolności produkcyjnej, który jest związany z miejscem w społecznym podziale pracy”. Zatem na kompleksową politykę senioralną powinny składać się takie obszary, jak polityka rynku pracy, koordynacja systemu zabezpieczenia społecznego, pomoc socjalna, opieka długoterminowa, opieka zdrowotna, polityka edukacyjna, mieszkaniowa, transportowa, poradnictwo prawne i inne. Zestawienia statystyczne, badania ilościowe i jakościowe umożliwiają formułowanie prognoz. Prognozowanie z kolei, zarówno na gruncie demograficznym, jak i ekonomicznym, pozwala na opracowanie programu reform z odpowiednim wyprzedzeniem czasowym. Publikacja stanowi ważny głos w debacie publicznej nad społecznymi, politycznymi, ekonomicznymi i kulturowymi konsekwencjami starzenia się populacji. Autorka dokonuje przeglądu współczesnych rozwiązań polityki społecznej wobec starzenia się ludności z perspektywy międzynarodowej, koncentrując się na doświadczeniach Stanów Zjednoczonych i Szwecji. Przedstawia wiele systemowych rozwiązań z zakresu polityki społecznej, zaczerpniętych z krajów o bogatej tradycji polityki na rzecz seniorów. Opisuje przykłady dobrych praktyk oraz formułuje rekomendacje dla Polski.

Książka porusza tematykę fenomenu kultury i praktyk cytowań literatury kultywowanych w społecznościach naukowych. Przedstawia wyniki autorskich badań w poszczególnych nurtach składających się na całość tematyki cykli życia publikacji naukowych oraz procesu starzenia literatury na tle aktualnego stanu badań prezentowanych w literaturze światowej. Materiałem badawczym, czy inaczej empiryczną bazą całości podjętych i zaprezentowanych w niniejszej monografii analiz, stała się przede wszystkim bardzo obszerna światowa literatura przedmiotu (zwłaszcza angielskojęzyczna), która podejmuje kluczowe zagadnienia z punktu widzenia celu i przedmiotu przedłożonej pracy. Jej początki sięgają lat dwudziestych XX wieku. W niniejszej rozprawie przyjętą metodą opracowania dostępnego materiału badawczego była w pierwszej kolejności jego szczegółowa analiza mająca za zadanie wyodrębnienie obecnych w światowej literaturze wiodących nurtów badawczych, zaproponowanie ich typologii, dotarcie do najistotniejszych i fundamentalnych postawionych w ich ramach tez, stwierdzeń oraz wyników, a następnie dokonanie syntezy uzyskanych w trakcie analizy rezultatów i przedstawienie ich w formie końcowego podsumowania i wniosków.

W prezentowanej publikacji podjęto rozważania na temat problemów funkcjonowania instytucjonalnego systemu wsparcia niesamodzielnych osób starszych na przykładzie analizy wybranych instytucji pomocy społecznej oraz instytucji ochrony zdrowia na terenie województwa łódzkiego. Zwrócono uwagę na najważniejsze utrudnienia i ograniczenia w zakresie świadczonych form pomocy i opieki. Do takich należy zaliczyć przede wszystkim: ograniczenia związane z udzielaniem adekwatnego do potrzeb zakresu wsparcia dla osób niesamodzielnych, wynikające z nieadekwatnych w stosunku do potrzeb zasobów środowiskowych i zinstytucjonalizowanych usług opiekuńczych, problemy utrudniające trafny proces diagnozy niesamodzielności i szacowania potrzeb pomocowych i opiekuńczych, problem braku współpracy międzyinstytucjonalnej czy problemy adaptacyjne podopiecznych. Ważny wątek analiz stanowi odniesienie do zwiększonego zapotrzebowania na profesjonalne działania opiekuńcze świadczone w ramach instytucjonalnych form opieki, co wynika między innymi z ograniczonej wydolności opiekuńczej rodziny. Publikacja zawiera rekomendacje w zakresie działań służących poprawie jakości organizacji procesu pomocowego na rzecz osób starszych z ograniczoną samodzielnością.

Praktyczny przewodnik dla seniorów, ich rodzin, opiekunów oraz dla lekarzy, fizjoterapeutów, pielęgniarek środowiskowych i społeczników napisany przez ekspertów!
Dzięki tej książce czytelnik pozna możliwości, jakimi dysponują seniorzy, aby czerpać satysfakcję z życia. Dowie się także, jak praca z emocjami, aktywność fizyczna, intelektualna oraz artystyczna i dostrzeganie wartości wiedzy płynącej z doświadczenia w okresie późnej dorosłości pozwalają wieść satysfakcjonujące życie.
Autorki przedstawią zmiany zachodzące w organizmie seniora i to, jak wpływają one na jego ciało i emocje. Pokażą formy aktywności fizycznej, duchowej i społecznej, sprzyjające osiąganiu zadowolenia z życia. Dzięki ich eksperckiej wiedzy czytelnik dowie się o tym, jak w praktyce przezwyciężać trudności, które w codziennym życiu napotykają seniorzy.

Lęk młodości przed starością to lęk przed szczytem

Anna Kamieńska

Starość jest jednym z tych zjawisk towarzyszących życiu ludzkiemu, których współczesny świat boi się najbardziej. Jednak prędzej czy później każdy z nas staje z nią oko w oko - i dotyczy to także całych społeczeństw, zmuszonych coraz bardziej otwierać się na potrzebny rosnącej liczby osób starszych. To przesunięcie społecznego akcentu, połączone ze wzrostem świadomości samych seniorów, pozwala dziś znacznie lepiej i bardziej aktywnie przeżywać całe dekady życia po sześćdziesiątce, rozwijać swoje pasje, realizować marzenia i żyć wreszcie tak, by sprawiać przyjemność samemu sobie, zamiast ciągle zaspokajać potrzeby i dostosowywać się do wyobrażeń innych ludzi.

Ta książka, absolutnie wyjątkowa, może stać się przewodnikiem po okresie późnej dojrzałości. Jej autorka opisuje różne aspekty starości i podpowiada, jak wyzwolić się z ograniczających stereotypów. Rzetelną wiedzę, podpartą badaniami naukowymi, lecz przekazaną w przystępny sposób, uzupełnia mnóstwem inspirujących historii, cytatów z literatury światowej i konkretnych ćwiczeń oraz porad dotyczących zdrowego żywienia czy zdrowego stosunku do siebie. Dyskretnie wskazuje możliwości rozwoju, nie ucieka od problemów, lecz taktownie towarzyszy swoim Czytelnikom i pozwala im samodzielnie odkryć pokłady ciekawości świata, ukrytej pod warstwą codziennych kłopotów. Warto przeczytać, co ma do powiedzenia. Warto odkryć piękne ścieżki dojrzałości.

• Miejsce seniora w społeczeństwie
• Przemiany
• Zdrowie i długowieczność
• Rozwój i bilans życia
• Zmiany w sferze intelektu i zamiłowania
• Curriculum witae i etapy życia
• Konflikt pokoleń i senior jako autorytet
• Sztuka starzenia się
• Wiara i śmierć
• Podróż

Doceń późne lata życia i nie bój się szukać spełnienia!

Monografia koncentruje się wokół zagadnień istotnych dla wychowania i profilaktyki zachowań ryzykownych pod względem teoretycznym i praktycznym. Omawia rolę wartości w procesie dojrzewania osobowego oraz rolę nauczyciela w wychowaniu do wartości, aksjologiczny wymiar programów profilaktycznych, preferowane wartości wychowanków opieki zastępczej w Polsce, obowiązki etyczne społeczeństwa wobec dzieci z rodzin z problemem alkoholowym czy opinię współczesnej młodzieży na temat rodziny. Jest to ujęcie interdyscyplinarne, głównie psychologiczne, pedagogiczne i socjologiczne, zawierające wiele interesujących rozwiązań metodycznych, m.in. próbę konstrukcji narzędzia do pomiaru „pozytywnego rozwoju młodzieży”, profilaktykę wobec dzieci wysoko wrażliwych czy młodzieży używającej substancji psychoaktywnych. Publikacja omawia profilaktykę w kontekście psychologii sportu, a także w wsparcie społeczne jako profilaktykę niekorzystnych następstw starzenia się i starości